Pierwszy drewniany kościół w Różanach był zbudowany w drugiej połowie XVI wieku przez Mikołaja Jazłowieckiego i jego żonę Aleksandrę Tyszkiewicz. W 1598 roku wszystkie dawne posiadłości Tyszkiewiczów, w tym również Różany, kupił kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego Lew Sapieha. To on, w 1617 roku, w miejscu drewnianego kościoła wzniósł nowy, kamienny, jak zanotowano w książęcej kronice: „na cześć Świętej Trójcy, Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Maryi i świętych Piotra i Pawła". W tym że roku, 18 czerwca, kościół został konsekrowany przez ks. Eustachego Wołłowicza, biskupa wileńskiego.
Od 1655 do 1660 roku, kiedy to Wilno znajdowało się pod rosyjską okupacją, kapituła wileńskiej katedry prowadziła swoje posiedzenia w Różanach. W tym okresie Różany stają się jakby „stolicą" diecezji wileńskiej, a kościół „katedralnym". O tym czasie przypomina miejsce pochówku w Różańskim kościele wileńskiego biskupa Jana Karola Dowgiałło-Zawiszy (1597-1661), jednego z twórców polsko-rosyjskich umów pokojowych w 1656 i 1658 roku, bliskiego przyjaciela polskiego króla Jana Kazimierza Jagiellończyka.
W drugiej połowie XVIII wieku za Aleksandra Michała Sapiehy świątynia była przebudowywana. W 1768 roku była dobudowana lewa boczna kaplica Świętego Krzyża. Fundatorem jej była Krystyna Róża Sapieha Massalska. W 1787 roku staraniem księcia dobudowana została prawa boczna kaplica św. Barbary, według projektu i pod kierownictwemnadwornego architekta z Saksonii Jana Samuela Beckera.
W 1895 rokukościół częściowo zniszczony w pożarze, jaki miał miejsce w Różanach 5 maja, był odnowiony wielkim wysiłkiem ówczesnego proboszcza ks. Władysława Kuleszy i parafian.
W 1953 roku świątynia wpisana na listę pomników architektury republikańskiego znaczenia.
Różański kościół nigdy nie przestał być czynnym, nawet w okresie od 1949 do 1956 roku, kiedy pozostawał bez kapłana, a ze strony władzy świeckiej były próby zamknięcia go i odebrania wiernym. Od sierpnia 1956 roku proboszczem parafii został mianowany kapłan Kongregacji Misji św. Wincentego a Paulo ks. Michał Woroniecki CM (1908-1998), więzień sowieckich obozów, który do sierpnia 1990 roku ofiarnie służył wiernym Różańskiej i wielu innych parafii. Duszpasterską służbę kontynuują kapłani tejże Kongregacji: od 1990 do 1994 roku ks. Jerzy Tumas, od 1994 do 1996 roku ks. Dariusz Błaszczyk, i od 1994 po dziś dzień ks. Janusz Pulit.
Architektura i wystrój wnętrza
Kościółjednonawowy z półokrągłą absydą, dwiema piętrowymi zakrystiami i wysoką, ośmioboczną wieżą, zakończoną strzelistym dachem, zbudowany w stylu renesansu. Główny barokowy ołtarz został wykonany w XVII wieku z brunatnego marmuru, zwieńczony rozdartym frontonem łukowym z dodanymi w XVIII wieku figurami aniołów, laurowym wieńcem, herbem Sapiehów i symbolem Bożej Opatrzności. W 1779 roku Jan Samuel Becker uzupełnił architekturę świątyni elementami w stylu wczesnego klasycyzmy. Są nimi między innymi: chór z balustradą i konsolami, portale z lożami w prezbiterium, rzeźbione dekoracje organów i ambony.
Jedno z najlepiej zachowanych barokowych malowidełnaściennych w kaplicy św. Barbary podobne jest do tych, XVIII-wiecznych,z farnego kościoła w Nieświeżu.
Inne cenne elementy wystroju wnętrza to: wiszący w kruchcie XVI-wieczny krzyż z pierwszego drewnianego kościoła; obrazy z XVIII i XIX wieku; kuta balustrada i chrzcielnica z 1790 roku; łaskami słynący drewniany krzyż, z końca XVIII wieku, a także pomnikpoświęcony Bolesławowi Bispingowi, przyjacielowi Aleksandra Michała Sapiehy, wykonany w latach 1787-1789 przez Józefa Prukknera.